-       حضور و اجتماع اقشار مختلف مردمی در منزل مجتهدین

   چنانچه در بالا نیز اشاره شد یکی از سنت‌های رایج و نیکو در اعیاد ملی مذهبی، مراجعت و اجتماع اقشار مختلف مردم در منزل علماء، بزرگان و سادات، به منظور صله‌رحم و بازدید عید غدیر بوده است که این مسئله می‌تواند مجتهدان را نیز دربرگیرد. درهمین خصوص و در کتاب خاطرات سیاسی و تاریخی از زبان دکتر قاسم غنی نقل شده است: «عید غدیر بود. در سبزوار رفتم منزل حاجی میرزاحسین سبزواری، مجتهد و پیرمرد معروف شهر. منزل آقا مملو بود از طبقات مختلف مردم و اطاق بزرگی که آقا در آن نشسته بود نیز مملو بود.» چنین اجتماعاتی در شرایطی که جامعه را فضای سخت و خفقان سیاسی کشور احاطه کرده بود، زمینه برقراری ارتباط رهبران سیاسی و اجتماع مردمی را فراهم می‌ساخت. این امر خود سبب آگاهی و بیداری مردم از اوضاع و احوال سیاسی وقت می‌شد.

   ناظم‌الاسلام کرمانی یکی از رهبران و مبارزان سیاسی در دوره مشروطیت که انجمنی را به شکل مخفیانه تشکیل و رهبری می‌کرد؛ در روز 18 ماه ذی‌الحجه سال 1322 هجری که عید غدیر بود در منزلش جمعی از فضلا و دانشمندان حضور به هم رسانیدند و در این جمع ایشان سخنانی را درخصوص آزادی مملکت از قید عبودیت و اسارت داخلی و خارجی و دستیابی به مقام منیع شرف و ملیت و قومیت و افتخار و رسیدن به مقام عزت و سربلندی ایراد نمود.

-       جاری‌کردن صیغه برادری یا عقد اخوت

   یکی از رسوم خوب و پسندیده ایرانیان که به احتمال زیاد از دوره قاجاریه رواج یافته و منسوب به این روز است، جاری کردن صیغه برادری است. بدین ترتیب که دو نفر که باهم دوست هستند تصمیم می‌گیرند تمام عمر با یکدیگر مانند دو برادر باشند و بدین منظور نزدیک روحانی می‌روند و تا صیغه برادری برای‌شان جاری شود. در همین‌باره اعظام الوزاره در کتاب خاطرات من یا روشن‌شدن تاریخ صد ساله آورده است: «چون ملارضی معروف به جناب اهل کهرکبود طالقان با پدرم در روز عید غدیر صیغه برادری خوانده بود (این عمل در میان جامعه آن روز متداول بود و واقعاً مانند دو برادر واقعی مهربان و صمیمی بودند) به این مناسبت بین من و میرزا غلامعلی (پسرجناب) در همه چیز مانند پسرعموی نسبی رفتار می‌شده است.» هانری ماسه در کتاب معتقدات و آداب ایرانی درباره این رسم و دیگر رسوم نیکو و پسنده ایرانیان می‌نویسد: «برگزاری عید غدیر توأم است با مراسم اتحاد و برادری که جهانگردان قدیم بدان اشاره کرده‌اند. این رسم هنوز هم باقی است و به کلی برچیده نشده است. به افتخار این پیشامد که به عقیده ایرانیان حضرت محمد(ص) حضرت علی(ع) را به جانشینی خود برگزید، هر سال مراسم عید برادری و یگانگی برگزار می‌شود، در همان روز ماه قمری که عید غدیرخم نیز برگزار می‌گردد. در این روز نه تنها دشمنان با هم آتشی می‌کنند، بلکه به تبعیت از قانون اسلام مردم کودکانی را به فرزندی خود قبول می‌کنند و باشکوه تمام ندا در می‌دهند که مردان برادران و زنان خواهران ایشان‌اند و به این سوگند خود در تمام عمر وفادار می‌مانند. کودکی را که می‌خواهند به فرزندی قبول کنند به حال برهنه بین پیراهن و تن خود قرار می‌دهند، گوئی همچون فرزندان طبیعی این کودک نیز از تن آنان بدر آمده است.»

- منوچهر فرمانفرما؛ خون و نفت؛ نشر ققنوس، تهران، 1378، ص 409.

- کبیر، همان، ص 339.

- فقیهی، ‌همان، ص 470.

- فیودورکووف؛سفرنامه بارون فیودورکووف؛ ترجمه اسکندر ذبیحیان، انتشارات ‌فکر روز، 1372، ص234.

- مرتضی کامران؛ دیده‌ها، شنیده‌ها: خاطرات میرزا ابوالقاسم خان کمال‌زاده؛ نشر البرز، تهران، 1370، ص 293.

-باباصفری؛ اردبیل؛ انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، 1371، ص 121.

- پ، آمده ژوبر؛ مسافرت در ارمنستان و ایران؛ ترجمه علیقلی، بی‌جا 1347، ص 262.

- ویلیام فرانکلین؛ مشاهدات سفر از بنگال، ایران؛ ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1308، ص 18.

- روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سال 1269، شماره 139، ص 2.

- غلامحسین‌افضل‌الملک؛ افضل‌التواریخ؛ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران، 1361، ص 368.

- سیداحمد وکلیلیان؛ رمضان در فرهنگ مردم؛ چاپخانه تک چاپ، بی‌جا، 1370، ص 171-170.

- عبدالحسین نوایی؛ ایران و جهان؛ نشر هما، تهران، 1364، ص 361.

- صفری، همان، ص 114.

- محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ حماسه کویر؛ امیرکبیر، تهران، 1357، ص 145.

- سایت راسخون

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در دوشنبه 92/7/29 ساعت 2:0 صبح موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت

 -       عیدانه غدیرخم

   رسم عیدی‌دادن از قدیم‌الایام به‌ویژه در ایام نوروز در بین ایرانیان رواج بسیاری داشته و دارد. رعیت به پادشاهان و حکمرانان، و پادشاهان به وزیران، دبیران، کارگردان و شاعران و بزرگترهای خانواده به کوچکترها و... این رسم در خانواده‌ها بدین ترتیب بوده است که بزرگترهای فامیل، پدران و مادران به کوچکترها، فرزندان، نوعروسان و تازه دامادهای خود عیدی می‌دادند که امروزه نیز چنین رسومی انجام می‌شود. اغلب عیدی‌ها به صورت اهداء پول بوده است و مردم به سبب اعتقادی که به خوش یمن بودن عیدی داشتن پولی که به عنوان عیدی دریافت می‌کردند را همه وقت به همراه خود و در جیب خود نگه‌  می‌داشتند. درخصوص عیدی دادن و عیدی گرفتن نیز می‌توان گفت: این رسم درمورد هر مهتری نسبت به کهترای رعایت می‌شد و هرکس به قدر امکانات مالی و موقعیت اجتماعی و خانوادگی به کوچکتر خود عیدی می‌داده است. در همین رابطه نقل شده است: حاج ملاهای سبزواری، فقیه و فیلسوف بزرگوار قرن اخیر و به قول ملامحمد هیدجی «راه معاش او منحصر به یک جفت گاو و یک باغچه بود که در فصل انگور، تمامی طلاب را به آنجا دعوت می‌کرد... در ایام عید غدیر به هر یک از فقرا سادات، یک قِرآن و دیگر فقرا، نیم قِرآن به رسم عیدانه تأدیه می‌کرد. در اینجا لازم به ذکر است در برخی روایات و نقل‌قول‌ها عید غدیر و عیدی دادن در این روز مختص سادات دانسته و آن را فقط به این طبقه نسبت می‌دهند. این مسئله درحال حاضر و در شرایط فعلی نیز متداول و رواج پیدا کرده است. اما با شواهد موجود و بررسی‌های به عمل می‌توان اذعان کرد، سادات و به عبارتی جامعه سادات به سبب متصل بودنشان به اعقاب پیامبراکرم(ص) از جایگاه و مقام بسیار والا، همچنین امتیازات فراوان برخوردار بودند که می‌تواند شامل موارد ذیل باشد ازجمله:. توجه و احترام فوق‌العاده و ارادت‌ورزی خاص سلاطین و حاکمان به سادات،سپردن مسئولیت‌های مهم و خاص نظیر موعظه و تبلیغ و ترویج مذهب شیع، و منسوب کردن آنها به مقامات بالای حکومتی مانند نقابت، قرارگرفتن آنان به‌عنوان یک طبقه خاص اجتماعی درکنار سایر طبقات چون: خوانین، اعیان، روحانیون، بازاری‌ها و رعایا،برخورداری‌شان از حق اداره امور داخلی خویش و انتخاب روسای خاص خود، برقرارنمودن مقرری  و معافیت آنان از پرداخت مالیات،  حضور رسمی در دربار و شرکت در جشن‌ها و مراسم سلام به مناسبت فرارسیدن اعیاد ملی و مذهبی،‌        متولی‌شدن آنها برای سپرستی و محافظت از اماکن مقدس، و دیگر عقاید و رسم و سنت‌های رایج در میان عامه مردم مانند: شگون داشتن نگاه بر چهره سید و یا سیده به هنگام رؤیت هلال ماه رمضان و یا جفت شدن‌  کفش‌های سید، بوسه بر روی هفت سید و یا سیده به هنگام فرارسیدن عید غدیر و خوش‌یمن‌بودن عیدی گرفتن از دست سید و دیگر اعتقادات.

   تمامی مواردی که ذکر شد، گویای عزت و احترامی است که جامعه ایرانی برای این قشر و طبقه اجتماعی قائل است. اما باید درنظر داشت تکیه و تأیید آنها نمی‌توان عید غدیر را که خاص تمامی مسلمین جهان است و بیان‌کننده واقعه و حکمی است که پیامبراعظم(ص) در روز حجه‌الوداع و در محل غدیرخم برای مسلمین که از سفر و اعمال حج باز می‌گشتند را محدود و خاص یک دسته از مسلمانان آن هم سادات شیع دانست. چرا که تعویض حکم رسالت و پیامبری حضرت نبی اکرم(ص) به ولایت و امامت حضرت امیر(ع) که یک رسالت جهانی و به امر الهی است؛ نه تنها نباید محدود به جامعه سادات و شیعان کرد، بلکه باید برای دستیابی به وحدت و انسجام اسلامی این امر الهی را در سطح جوامعه اسلامی ترویج و تبلیغ، توسعه و گسترش داد.

   در یک نتیجه‌گیری کلی در این خصوص باید گفت: روز عید غدیر خاص افراد سیده و سادات نبوده و می‌تواند تمامی شیعیان و دیگر جوامع اسلامی را شامل شود. از همین رو عیدی دادن در این روز نیز می‌تواند از سوی هر شخصی چه سید و چه غیرسید که نیت خیر و توان مالی دارد، اهداء شود.

   البته هستند کسانی که در هنگام تحویل سال نو و روز اول عید نوروز به سبب احترام و ارادت به علماء، بزرگان و سادات به دیدن آنان رفته و از آنها سکه‌هائی را به عنوان دشت اول ساد‌      می‌گیرند.

- منوچهر فرمانفرما؛ خون و نفت؛ نشر ققنوس، تهران، 1378، ص 409.

- کبیر، همان، ص 339.

- فقیهی، ‌همان، ص 470.

- فیودورکووف؛سفرنامه بارون فیودورکووف؛ ترجمه اسکندر ذبیحیان، انتشارات ‌فکر روز، 1372، ص234.

- مرتضی کامران؛ دیده‌ها، شنیده‌ها: خاطرات میرزا ابوالقاسم خان کمال‌زاده؛ نشر البرز، تهران، 1370، ص 293.

-باباصفری؛ اردبیل؛ انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، 1371، ص 121.

- پ، آمده ژوبر؛ مسافرت در ارمنستان و ایران؛ ترجمه علیقلی، بی‌جا 1347، ص 262.

- ویلیام فرانکلین؛ مشاهدات سفر از بنگال، ایران؛ ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1308، ص 18.

- روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سال 1269، شماره 139، ص 2.

- غلامحسین‌افضل‌الملک؛ افضل‌التواریخ؛ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران، 1361، ص 368.

- سیداحمد وکلیلیان؛ رمضان در فرهنگ مردم؛ چاپخانه تک چاپ، بی‌جا، 1370، ص 171-170.

- عبدالحسین نوایی؛ ایران و جهان؛ نشر هما، تهران، 1364، ص 361.

- صفری، همان، ص 114.

- محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ حماسه کویر؛ امیرکبیر، تهران، 1357، ص 145.

- سایت راسخون

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در شنبه 92/7/27 ساعت 2:0 صبح موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت

 -       نواختن ساز و موسیقی

   حضور دستجات موزیک که شامل طبال‌ها، نقاره‌چی‌ها، شیپورچی‌ها و... می‌شدند در ایام خاص به‌ویژه اعیاد و نواختن موزیک و موسیقی به فراخور آن روز جزئی از رسومات برپایی و برگزاری جشن‌های همچون عیدغدیر بوده است که می‌توان تفاوت‌هایی در آلات و سبک نواختن آن را به تمامی دوره‌ها نسبت داد. به ظاهر استفاده از آلات موسیقی مانند طبل و شیپور و نواختن آن به جهت برپایی سرور و شادمانی بیشتر از سوی عمال حکومتی ترتیب داده می‌شد؛ به طوری که در گزارشات متعددی راه افتادن چنین گروه و دسته‌های موزیک به همراه توصیف و مراسم‌های خاص و جشن‌های است که از سوی شاهان و حاکمان برگزار شده‌بود. آنچه مسلم‌است استفاده از‌      این‌گونه آلات موسیقی در گذشته می‌توانسته کارکردهای همچون: اطلاع‌رسانی و اعلان و آگاهی مردم و در مواقعی رونق‌بخشیدن به جشن و به همراه آوردن شادی و نشاط در ایام خجسته و میمون و... داشته باشد. نواختن طبل و شیپور در زمان آغاز مراسم قربانی و یا اعلام وقت سال تحویل، اعلام آغاز و پایان جنگ‌ها، اعلام اذن دخل شاه برای مراسم سلام عام و یا نواختن آن در هر صبح و شام برای مشخص نمودن و اعلام طلوع و غروب آفتاب و... . ،‌ گونه‌های از این دست بوده است.

-       شلیک توپ

   هرچند به هنگام آتش‌بازی در روزهای جشن از مهمات و آلات و ادوات جنگی چون باروت، تیر و تنفنگ و توپ استفاده فراوان می‌شد، اما شلیک توپ به شمارش عدد صدوده، عدد رسمی بود که در دوره قاجار متداول و رواج پیدا کرد. این رسم قانونی در دو روز خاص، ولادت باسعادت حضرت امیر(ع) و روز عیدغدیر به مورد اجرا گذاشته می‌شد. انتخاب عدد صد و ده نیز به سبب منسوب بودن آن به نام گوهربار این امام همام بوده است.

   در همین رابطه و به نقل از روزنامه وقایع اتفاقیه به شماره 139، 25 ذیحجه 1299 ه . ق «در روز پنجشنبه هیجدهم این ماه که روز عیدغدیر بود، ولیعهد دولت علیه در اطاق نقاش‌خانه دیوانخانه مبارکه به نیابت اعلیحضرت به سلام نشستند و سایر صاحب منصبان نظام، خوانین و اعیان و اشراف و... و عمال شرفیاب حضور گردیده به قانونی که معمول و متداول این دولت علیه است، یکصد و ده تیر توپ مخصوص این عید است شلیک نمودند و بعد از آن خطیب ادای خطبه مقام اعلیحضرت پادشاهی نمود و عموم اهل اسلام به سلامتی وجود مبارک اظهار مسرت و شادمانی و شکرگزاری نموده مراسم عیش و جشن و خرسندی این عید عزیز را به‌عمل آوردند.»

-       اهداء خلعتی و دیگر هدایا حکومتی

   درگذشته رسم براین بود که مقامات عالی رتبه کشوری به پاس خدمتگزاری‌های صدیق و چاکران واقعی دیوانی و درباری و یا به منظور اعلام بقاء در حکومت و دادن انعام به جهت مدح و ثنای پادشاهی و گاهی در مراسم خاص سلام شاهی در ایام اعیاد و جشن‌های ملی و مذهبی، خلعت‌های به رسم حکومتی به عمال و رجال لشکری و نظامی، دیوانی و درباری اهدا می‌کردند. این خلعتی‌ها شامل مواردی چون: لباس رسمی، قطعه جواهر، لباده، شمشیر و اسلحه‌های جواهرنشان، سکه‌های طلا و اشرفی و... می‌شد.

   عید غدیر نیز ازجمله اعیادی بود به واسطه جشنی که در دربار و به سفارش شاهان و سلاطین ترتیب داده می‌شد، خلعت و هدایایی به عمال و رجال حکومتی اهداء می‌شد. در کتاب افضل‌التواریخ به قلم غلامحسین افضل‌الملک آمده است: «به منتظم‌الدوله سردار مکرم وزیر قورخانه مبارکه و در شب عید غدیر یک ثوب (جامه) سرداری تن‌پوش همایون مرحمت شد.». به فراخور رسم و رسومات اهداء خلعت و هدایای چنین ایامی، عامه مردم نیز در مناسبات میمون و خجسته خود با فرارسیدن این عید هدایایی را برای خویشان و بستگان خود ارسال می‌کردند. به عنوان مثال: در برخی رسومات مربوط به ازدواج در میان ایرانیان در اولین عید پس از جشن نامزدی هم از طرف خانواده داماد و هم عروس هدایای رد و بدل‌  می‌شود. کت و شلوار، ساعت. چند کله قند و چند شاخه گل ازجمله هدایایی است که از طرف خانواده عروس برای داماد فرستاده می‌شود.

- منوچهر فرمانفرما؛ خون و نفت؛ نشر ققنوس، تهران، 1378، ص 409.

- کبیر، همان، ص 339.

- فقیهی، ‌همان، ص 470.

- فیودورکووف؛سفرنامه بارون فیودورکووف؛ ترجمه اسکندر ذبیحیان، انتشارات ‌فکر روز، 1372، ص234.

- مرتضی کامران؛ دیده‌ها، شنیده‌ها: خاطرات میرزا ابوالقاسم خان کمال‌زاده؛ نشر البرز، تهران، 1370، ص 293.

-باباصفری؛ اردبیل؛ انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، 1371، ص 121.

- پ، آمده ژوبر؛ مسافرت در ارمنستان و ایران؛ ترجمه علیقلی، بی‌جا 1347، ص 262.

- ویلیام فرانکلین؛ مشاهدات سفر از بنگال، ایران؛ ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1308، ص 18.

- روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سال 1269، شماره 139، ص 2.

- غلامحسین‌افضل‌الملک؛ افضل‌التواریخ؛ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران، 1361، ص 368.

- سیداحمد وکلیلیان؛ رمضان در فرهنگ مردم؛ چاپخانه تک چاپ، بی‌جا، 1370، ص 171-170.

- عبدالحسین نوایی؛ ایران و جهان؛ نشر هما، تهران، 1364، ص 361.

- صفری، همان، ص 114.

- محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ حماسه کویر؛ امیرکبیر، تهران، 1357، ص 145.

- سایت راسخون

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در پنج شنبه 92/7/25 ساعت 2:0 صبح موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت

     - آتش افروختن (آتش بازی) و آذین بستن شهر

   یکی از رسم‌های رایج در روزهای عید و جشن افروختن آتش و یا به عبارتی آتش بازی بود.        آتش‌بازی در دوره‌های مختلف به گونه‌های خاصی به اجراء گذشته می‌شد در برخی دوره‌های تاریخی به شیوه شب‌های عید باستانی آتش افروخته می‌شد و در برخی دیگر با استفاده از مواد محترقه و سوختی چون باروت و نفت سفید این مراسم انجام می‌شد.

   همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، معزالدوله به منظور برپایی جشن عید دستور داد در این روز همة شهر را آراسته و آذین بندند و آتش عظیم برپا کنند. به ظاهر در گذشته آخرین آذین‌  بستن شهرها به وسیله پارچه‌های رنگین صورت می‌پذیرفته به طوری که نصب پلاس که همان پارچه به پشمی و به احتمال زیاد سیاه رنگ، علامت و نماد سوگواری محسوب می‌شده و پارچه نفیس و زیبا آویختن علامت سرور. چراغانی کردن بازارها، معابر و کوچه شیوه‌  دیگری برای آذین‌بستن محله‌ها و شهرها به هنگام جشن بود. اجناس و قطعات زرق و برقدار، کاغذهای سبز و فانوس‌های الوان که از سقف و دیوار دکان‌ها آویخته‌ می‌شد نوعی دیگر از این چراغانی و آذین بستن‌ها بود. استفاده از چهل‌چراغه‌ها، شمع و فانوس‌های رنگی در دوره قاجاریه بسیار متداول بود. این روش بدان سبب بود که در آن موقع چراغ برق و یا به عبارتی برق شهری به این اندازه تولید‌   نمی‌شده که بتوان چراغانی شهر را در چنین ایامی انجام داد از همین رو‌ چهل‌چراغ، شمع و فانوس‌های رنگی استفاده می‌کردند. به این نکته نیز باید اشاره نمود که در این روز و همه اعیاد مهم مذهبی، بازارها و مغازه‌ها با کشیدن پارچه‌های رنگین بر سردر دکان‌ها و روشن‌کردن‌     چراغ‌های رنگارنگ آذین‌بندی می‌شدند ولی چراغانی و آذین مفصل و با شکوه، مخصوص روزه پانزدهم شعبان روز میلاد حضرت حجه(عج) بود.

- منوچهر فرمانفرما؛ خون و نفت؛ نشر ققنوس، تهران، 1378، ص 409.

- کبیر، همان، ص 339.

- فقیهی، ‌همان، ص 470.

- فیودورکووف؛سفرنامه بارون فیودورکووف؛ ترجمه اسکندر ذبیحیان، انتشارات ‌فکر روز، 1372، ص234.

- مرتضی کامران؛ دیده‌ها، شنیده‌ها: خاطرات میرزا ابوالقاسم خان کمال‌زاده؛ نشر البرز، تهران، 1370، ص 293.

-باباصفری؛ اردبیل؛ انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، 1371، ص 121.

- پ، آمده ژوبر؛ مسافرت در ارمنستان و ایران؛ ترجمه علیقلی، بی‌جا 1347، ص 262.

- ویلیام فرانکلین؛ مشاهدات سفر از بنگال، ایران؛ ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1308، ص 18.

- روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سال 1269، شماره 139، ص 2.

- غلامحسین‌افضل‌الملک؛ افضل‌التواریخ؛ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران، 1361، ص 368.

- سیداحمد وکلیلیان؛ رمضان در فرهنگ مردم؛ چاپخانه تک چاپ، بی‌جا، 1370، ص 171-170.

- عبدالحسین نوایی؛ ایران و جهان؛ نشر هما، تهران، 1364، ص 361.

- صفری، همان، ص 114.

- محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ حماسه کویر؛ امیرکبیر، تهران، 1357، ص 145.

- سایت راسخون

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در چهارشنبه 92/7/24 ساعت 2:0 صبح موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت

   پس‌  از انقراض سلسله قاجاریه و روی کارآمدن رژیم پهلوی که به شدت مخالف برپایی و برگزاری آیین‌ها و رسومات مذهبی در آن زمان بود و با آن برخورد شدید و مانع تراشی می‌کرد؛ این عید به مانند گذشته در میان مردم با جدیت بیشتر به مورد اجرا گذاشته می‌شد. البته لازم به ذکر است این رژیم برای سرپوش گذاشتن به برخی رفتارهای غیردینی و ضد انسانی به مانند کشف حجاب و اعلام این مسئله که سیاست آنها هیچگونه مقاربتی با شعائر دینی ایرانیان ندارد به صورت نمایشی و برای عوام‌فریبی به صورت رسمی به برگزاری عید اقدام می‌کردند و در چنین مراسمی حضور و شرکت می‌جستند.

   در همین رابطه در کتاب تاریخ بیست ساله ایران به قلم حسین مکی آمده است: «کشتار‌     دسته‌جمعی مشهد و دستگیری و محاکمه عده‌ای از علما و محکوم کردن جمعی در دادگاه‌های نظامی و صدور مجازات سنگین و حکم اعدام   عده‌ای، رفته رفته در کشور موجب گفتگوها و ابراز نارضایتی‌هایی شد و نسبت به دیانت رضاشاه ابراز تردید گردید. زیرا مخالفین آنچه در صحن حضرت رضا(ع) و اطراف آن واقع شده بود با آب و تاب فراوان برای افراد و آحاد ملت بیان می‌کردند و مردم هم این همه قساوت و خونریزی را تقبیح می‌کردند؛ مخصوصاً که احترام آستان قدس رضوی را رعایت نکرده و در محلی که همواره حتی محل بست مجرمین بود و حکام وقت نسبت به مجرمینی که بست می‌نشستند معترض آنها‌      نمی‌شدند، حال چنین خونریزی‌هایی شده، بسیار سوءاثر بخشید و تا مدتها صحبت روز مردم بود. رضاشاه برای آنکه در این مورد مطلبی گفته باشد و خود را معتقد به دیانت اسلام وانمود سازد در سلام عید غدیر در پاسخ تبریک رئیس مجلس (محتشم السلطنه) مطالبی بیان نمود که اطلاعات در یک ربع قرن در این باره چنین نوشته است:

   «تمدن کنونی با شرایع و اصول دینی مغایرت ندارد: روز 11 اسفند 1315 مراسم سلام عید غدیرخم با جلال بسیاری در کاخ گلستان منعقد گردید. پس از عرض تبریک از جانب مرحوم اسفندیاری رئیس مجلس شاه فقید چنین گفت. «خیلی‌ها در اشتباه هستند و تصور می‌کنند معنی تجدد و اخذ تمدن امروزی دنیا این است که اصول دیانت و شرایع را رعایت نمایند و یا کسب تجدد و تمدن مغایرتی با دین و مذهب دارد و حال آن که اگر مقنن بزرگ اسلام در حال حاضر در مقابل این ترقیات عالم وجود داشت موافق بودن، اصول شرایع حقه‌ی خود را با وضعیت و تشکیلات تمدن امروز نشان می‌داد، متأسفانه آن افکار روشن و بزرگ صدر اسلام به مرور زمان وسیله سوءاستفاده بعضی اشخاص قرار گرفت و به‌نتیجه کشور را به قهقرا کشانید و ما اکنون در برابر نواقص گذشته قرار گرفته، باید این خمود و عقب‌افتادگی را جبران کنید.» انتشار این بیانات در جراید عوض اینکه آبی بر روی احساسات مردم بریزد شعله آن را بیشتر کرد مخصوصاً در این بیانات پیغمبراکرم(ص) را بنام مقنن خوانده بود و از رسالت و خاتم بودن و ولایت و امامت علی بن ابیطالب(ع) نامی برده بود و هرکس بنحوی و مطابق سلیقه و فهم خود این بیانات را تجزیه و تحلیل و تعمیم می‌کرد.»

   محمدرضا پهلوی نیز به تبعیت از پدر در سراسر دوران سلطنش، به اجرای این سنت ادامه داد و در سه عید مذهبی و مبعث، فطر و غدیر، مردم را به حضور می‌پذیرفت و پذیرایی‌هایی را در تالار بزرگ کاخ گلستان ترتیب می‌داد. وی به فاصله یک ساعت به یک ساعت یکصد نفر را پذیرا    می‌شد. هدف سنتی این مراسم، ایجاد ارتباط نزدیک بین شاه و مردمش بود اما بنابر عقیده منوچهر فرمانفرما «انفجار جمعیت و تأکید بر امتیازات، این مراسم را به یک حرکت ظاهری و تضیعی تبدیل کرده بود.»    در پایان این قسمت و به منظور پرداختن به شیوه برگزاری جشن و آداب و رسوم و سنن ایرانیان در روز عید غدیر به بیان و شرح برخی از رسومات رایج در این روز خواهیم پرداخت. بیان این رسومات نه تنها بازگوکننده و توصیف‌گر چگونگی برگزاری جشن عید غدیر از سوی گذشتگانمان خواهد بود و آگاهی و شناختی ما را از آن افزایش خواهد دارد، بلکه خود زمینه زنده نگاه داشتن و ماندگارشدن برخی از این رسومات که به سبب گذر زمان گرد فراموشی بر آن سایه افکنده بود را احیاء تا روزی مفرح و سرشار از خصائل اخلاقی نیکو و خداپسندانه را برای جامعه ایرانی به ارمغان آورد.

 - روزنامه وقایع اتفاقیه؛ کتابخانه، ملی‌جمهوری اسلامی ایران و مرکز مطالعات و تحقیقات‌‌  رسانه‌ای، تهران، 1374.

- حسین مکی؛ تاریخ بیست ساله ایران(جلد6)؛ نشر ناشر، تهران، 1362، ص 251.

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در سه شنبه 92/7/23 ساعت 7:0 عصر موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت