- اطعام یتیمان و فقرا 

   از دیگر آداب و سنن جامعه ایرانی به هنگام عید غدیر گستردن سفره برای اطعام مردم فقیر و یتیمان و غیره بوده است. در این خصوص و به روایات متعدد و فتوای علمای بزرگ شیعه روزه این روز با سندهای مختلف در کتب ذکر شده است. روزه این روز در غالب روایات به نیت روزه شکر و سپاس بر نعمت ولایت آمده است و به دنبال آن شام عید غدیر است. حضرت صادق(ع) فرمودند: کسی که در شب عید غدیر مؤمنی را افطار دهد مانند کسی است که اطعام کرده فِئام و فِئامی را تا این که ده فِئام را شمردند. سپس حضرت(ع) را وی پرسیدند: آیا می‌دانی فِئام چیست؟ عرض کرد، خیر. حضرت فرمود: صد هزار، برای شخص اطعام‌کننده ثواب کسی است که به همان عدد از انبیاء و صدیقین و شهدا را در حرم خداوند متعال اطعام کند و سیراب نماید. بعضی از معصومین(ع) نظیر امام رضا(ع) در روز غدیر مجلسی برای افطار دادن می‌گرفتند. با پیروی از چنین سفارشاتی ایرانیان بویژه آنان که از وضعیت مالی نسبتاً مناسبی برخوردار بودند در روز عیدغدیر سفره‌های را برای اطعام مردم ازجمله: فقرا و یتیمان می‌گسترانیدند. مرحوم حاج محمدتقی امراللهی از اهالی کرمان که به شغل تجارت مشغول بود ازجمله افراد خیر و نیکوکاری بود که به نیازمندان کمک می‌نمود. او همه‌سال در روز عیدغدیر سفره داشت و مردم فقیر را دعوت می‌نمود و ناهار مفصلی به آنها می‌داد.

   سفارش به چنین اموری در برخی از وقفنامه‌ها نیز ذکر ‌شده است. به مانند وقفنامه مدرسه مبارکه سلطانی که مقرر شده بود، «در روز عید غدیر که روز هجدهم شهر ذی‌الحج‌الحرام و عید اعظم است به دستور، در مدرسه مبارکه مزبوره صرف شیلان و اطعام نمایند.(14 تومان).» لازم به ذکر است، چنین سفره‌های خاصه فقرا و ایتام نبوده و گاهاً برای پذیرایی و برگزاری مراسمِ خاصِ این روز گسترده می‌شد. به عنوان مثال: در مقبره شاه نعمت‌الله‌ولی که از عرفای مشهود قرن هفتم و صاحب کراماتی بود و در قصبه ماهان کرمان واقع است، در گذشته و روز عید غدیر متولی حرم وظیفه داشت تا سفره عید غدیر بدهد و روز قبل از عید از استاندار وقت و روسای ادارات و اکابر صوفیه دعوت می‌کرد تا جهت صرف ناهار در سالن آستانه حضور به هم رسانند و برای دعوت شدگان غذاهای گوناگونی از پلو و آبگوشت و خورشت‌های مختلف پخته و آماده می‌نمود تا مهمانان پس از صرف ناهار و کمی استراحت جهت زیارت به حرم بروند و پس از زیارت در صحن حرم اجتماع می‌کردند. عده‌ای سخنرانی و برخی‌ها اشعاری که در مدح علی(ع) و مناسب عید غدیر ساخته‌  بودند در آن اجتماع قرائت و انتها مجلس با سلام و صلوات و درود بر علی(ع) خاتمه می‌پذیرفت. در خاتمه و به جهت آنکه در این روز، که روز اعلام ولایت و حقانیت امیرالمؤمنین است و بسیار ممدوح و نیکو و باعث تعظیم شعائر الله و شادی اهل بیت(ع) و باعث تعظیم شیعه و عظمت فرقه ناجیه است و فضیلت این روز در اعطای خداوند متعال به عامل آن، به عدد قابل شمارش نیست؛ می‌توان علاوه بر آدابی و سنتی که بدان اشاره شد؛ تبریک گفتن مؤمنین به یکدیگر، بر مؤمنین احسان کردن و شادنمودن، انفاق و صدقه، صله‌رحم، توسعه بر عیال، زیارت مؤمنین، شکر و حمداللهی، زینت‌کردن،‌  تبسم‌کردن، مصافحه کردن و دیدار با امام(ع) یا علماء (که به طور کلی در روزهای عید غدیر شیعیان و بزرگان به دیدن امام خود مشرف می‌شدند. سیره شیعه از قدیم‌الایام چنین بوده که بعد از غیبت حضرت صاحب‌الامر(ع) در ایام مخصوص به دیدن نواب خاص حضرت و بعد نواب عام آن حضرت از علماء و بعد سادات نبی‌الزهراء(ع) و نبی علی(ع) مشرف می‌شدند و این سنت حسنه تا زمان ما در اکثر شهرهای شیعه‌نشین ادامه دارد.) و مواردی از این دست که جزئی از صفات فاضله و اخلاق خالصانه دینی است، بر آن افزود.

  - منوچهر فرمانفرما؛ خون و نفت؛ نشر ققنوس، تهران، 1378، ص 409.

- کبیر، همان، ص 339.

- فقیهی، ‌همان، ص 470.

- فیودورکووف؛سفرنامه بارون فیودورکووف؛ ترجمه اسکندر ذبیحیان، انتشارات ‌فکر روز، 1372، ص234.

- مرتضی کامران؛ دیده‌ها، شنیده‌ها: خاطرات میرزا ابوالقاسم خان کمال‌زاده؛ نشر البرز، تهران، 1370، ص 293.

-باباصفری؛ اردبیل؛ انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، 1371، ص 121.

- پ، آمده ژوبر؛ مسافرت در ارمنستان و ایران؛ ترجمه علیقلی، بی‌جا 1347، ص 262.

- ویلیام فرانکلین؛ مشاهدات سفر از بنگال، ایران؛ ترجمه محسن جاویدان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1308، ص 18.

- روزنامه وقایع اتفاقیه؛ سال 1269، شماره 139، ص 2.

- غلامحسین‌افضل‌الملک؛ افضل‌التواریخ؛ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران، 1361، ص 368.

- سیداحمد وکلیلیان؛ رمضان در فرهنگ مردم؛ چاپخانه تک چاپ، بی‌جا، 1370، ص 171-170.

- عبدالحسین نوایی؛ ایران و جهان؛ نشر هما، تهران، 1364، ص 361.

- صفری، همان، ص 114.

- محمدابراهیم باستانی پاریزی؛ حماسه کویر؛ امیرکبیر، تهران، 1357، ص 145.

- سایت راسخون

*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در سه شنبه 92/7/30 ساعت 2:0 صبح موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت