پس‌  از انقراض سلسله قاجاریه و روی کارآمدن رژیم پهلوی که به شدت مخالف برپایی و برگزاری آیین‌ها و رسومات مذهبی در آن زمان بود و با آن برخورد شدید و مانع تراشی می‌کرد؛ این عید به مانند گذشته در میان مردم با جدیت بیشتر به مورد اجرا گذاشته می‌شد. البته لازم به ذکر است این رژیم برای سرپوش گذاشتن به برخی رفتارهای غیردینی و ضد انسانی به مانند کشف حجاب و اعلام این مسئله که سیاست آنها هیچگونه مقاربتی با شعائر دینی ایرانیان ندارد به صورت نمایشی و برای عوام‌فریبی به صورت رسمی به برگزاری عید اقدام می‌کردند و در چنین مراسمی حضور و شرکت می‌جستند.

   در همین رابطه در کتاب تاریخ بیست ساله ایران به قلم حسین مکی آمده است: «کشتار‌     دسته‌جمعی مشهد و دستگیری و محاکمه عده‌ای از علما و محکوم کردن جمعی در دادگاه‌های نظامی و صدور مجازات سنگین و حکم اعدام   عده‌ای، رفته رفته در کشور موجب گفتگوها و ابراز نارضایتی‌هایی شد و نسبت به دیانت رضاشاه ابراز تردید گردید. زیرا مخالفین آنچه در صحن حضرت رضا(ع) و اطراف آن واقع شده بود با آب و تاب فراوان برای افراد و آحاد ملت بیان می‌کردند و مردم هم این همه قساوت و خونریزی را تقبیح می‌کردند؛ مخصوصاً که احترام آستان قدس رضوی را رعایت نکرده و در محلی که همواره حتی محل بست مجرمین بود و حکام وقت نسبت به مجرمینی که بست می‌نشستند معترض آنها‌      نمی‌شدند، حال چنین خونریزی‌هایی شده، بسیار سوءاثر بخشید و تا مدتها صحبت روز مردم بود. رضاشاه برای آنکه در این مورد مطلبی گفته باشد و خود را معتقد به دیانت اسلام وانمود سازد در سلام عید غدیر در پاسخ تبریک رئیس مجلس (محتشم السلطنه) مطالبی بیان نمود که اطلاعات در یک ربع قرن در این باره چنین نوشته است:

   «تمدن کنونی با شرایع و اصول دینی مغایرت ندارد: روز 11 اسفند 1315 مراسم سلام عید غدیرخم با جلال بسیاری در کاخ گلستان منعقد گردید. پس از عرض تبریک از جانب مرحوم اسفندیاری رئیس مجلس شاه فقید چنین گفت. «خیلی‌ها در اشتباه هستند و تصور می‌کنند معنی تجدد و اخذ تمدن امروزی دنیا این است که اصول دیانت و شرایع را رعایت نمایند و یا کسب تجدد و تمدن مغایرتی با دین و مذهب دارد و حال آن که اگر مقنن بزرگ اسلام در حال حاضر در مقابل این ترقیات عالم وجود داشت موافق بودن، اصول شرایع حقه‌ی خود را با وضعیت و تشکیلات تمدن امروز نشان می‌داد، متأسفانه آن افکار روشن و بزرگ صدر اسلام به مرور زمان وسیله سوءاستفاده بعضی اشخاص قرار گرفت و به‌نتیجه کشور را به قهقرا کشانید و ما اکنون در برابر نواقص گذشته قرار گرفته، باید این خمود و عقب‌افتادگی را جبران کنید.» انتشار این بیانات در جراید عوض اینکه آبی بر روی احساسات مردم بریزد شعله آن را بیشتر کرد مخصوصاً در این بیانات پیغمبراکرم(ص) را بنام مقنن خوانده بود و از رسالت و خاتم بودن و ولایت و امامت علی بن ابیطالب(ع) نامی برده بود و هرکس بنحوی و مطابق سلیقه و فهم خود این بیانات را تجزیه و تحلیل و تعمیم می‌کرد.»

   محمدرضا پهلوی نیز به تبعیت از پدر در سراسر دوران سلطنش، به اجرای این سنت ادامه داد و در سه عید مذهبی و مبعث، فطر و غدیر، مردم را به حضور می‌پذیرفت و پذیرایی‌هایی را در تالار بزرگ کاخ گلستان ترتیب می‌داد. وی به فاصله یک ساعت به یک ساعت یکصد نفر را پذیرا    می‌شد. هدف سنتی این مراسم، ایجاد ارتباط نزدیک بین شاه و مردمش بود اما بنابر عقیده منوچهر فرمانفرما «انفجار جمعیت و تأکید بر امتیازات، این مراسم را به یک حرکت ظاهری و تضیعی تبدیل کرده بود.»    در پایان این قسمت و به منظور پرداختن به شیوه برگزاری جشن و آداب و رسوم و سنن ایرانیان در روز عید غدیر به بیان و شرح برخی از رسومات رایج در این روز خواهیم پرداخت. بیان این رسومات نه تنها بازگوکننده و توصیف‌گر چگونگی برگزاری جشن عید غدیر از سوی گذشتگانمان خواهد بود و آگاهی و شناختی ما را از آن افزایش خواهد دارد، بلکه خود زمینه زنده نگاه داشتن و ماندگارشدن برخی از این رسومات که به سبب گذر زمان گرد فراموشی بر آن سایه افکنده بود را احیاء تا روزی مفرح و سرشار از خصائل اخلاقی نیکو و خداپسندانه را برای جامعه ایرانی به ارمغان آورد.

 

 - روزنامه وقایع اتفاقیه؛ کتابخانه، ملی‌جمهوری اسلامی ایران و مرکز مطالعات و تحقیقات‌‌  رسانه‌ای، تهران، 1374.

- حسین مکی؛ تاریخ بیست ساله ایران(جلد6)؛ نشر ناشر، تهران، 1362، ص 251.



*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در سه شنبه 92/7/23 ساعت 7:0 عصر موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت