ثروتمندان کسانى اند که در آن سوى مشکل فقر هستند به همین سبب امیرالمومنین على علیه‏السلام به آنان پند و و اندرز مى‏دهد به امید آنکه از بار فقر برادران نیازمند خود بکاهند از مهمترین سخنانى که امام علیه‏السلام خطاب به ثروتمندان مى‏فرماید عبارت است از:
1- برترى نفروختن بر نیازمندان،یعنى آنکه ثروتمند خود را بزرگتر از فقیر نبیند از امام علیه‏السلام درباره امورى پرسیدند که زودتر عقوبت را فراهم آورد امام فرمود:
استطالة الغنى على الفقیر؛ برترى فروختن ثروتمند بر نیازمند برترى‏- شرح نهج البلاغه:20/882ح 294. ?
فروختن با توجه به مفاهیم تکبر و بزرگ بینى که در خود دارد سرآغاز پیدایش نظام طبقاتى در جامعه است نظام طبقاتى زلزله‏اى است که جامعه را مى‏لرزاند و آن را به بیمارى‏هاى بیشمار دچار مى‏سازد.
2- ترحم به فقرا و نیازمندان‏
امام على علیه‏السلام مى‏فرماید:ارحم الفقراء لقلة صبرهم، با فقیران به‏
- شرح نهج البلاغه:20/325 ح 729. ?
خاطر کمى صبر و بردباریشان مهربانى کن.
شخص نیازمند کم صبر است یعنى وقتى که نیازمند است پس طبیعى است که کم صبر باشد و از ثروتمندان خواسته شده که به فقرا به دیده دلسوزى و مهربانى نگاه کنند و راه را براى بر آوردن نیازشان فراهم مى‏سازند.
3- شتافتن در برآوردن نیاز فقرا و با خوشرویى و فروتنى با آنان برخورد کردن در این باره امام مى‏فرماید:

الق الناس عند حاجتهم الیک بالبشر و التواضع فان نابتک نائبه و حالت بک حال لقیتهم و قد أمنت ذلة التنصل الیهم و التواضع .- شرح نهج البلاغه:20/325 ح 856. ?


با مردم به هنگام نیازشان با خوشرویى و فروتنى برخورد کن پس اگر گرفتار مصیبتى شوى و حالت دگرگون شود با آنان برخورد کنى و از خوارى و فروتنى در امان خواهى بود.
هیچ صفتى بالاتر و بهتر از این نیست که ثروتمند با فقیر در راه خدا فروتنى کند امام مى‏فرماید:

ما أحسن تواضع الاغنیاء للفقرا طلبا لما عندالله‏


چه نیکوست فروتنى توانگران در برابر بینوایان براى بدست آوردن خشنودى خداوند.- کلمات قصار:398. ?
4- ثروتمندى موجب طغیان و سرکشى نگردد،زیرا یکى از انگیزه‏هاى تکبر فخر فروشى بر مردم است امیرالمومنین فرموده است:لا یکن غناک طغیانا، ثروتمندى تو موجب سرکشى نگردد.- شرح نهج البلاغه:20/296 ح 388. ?
5- سپاسگزار خداوند باشد،زیرا ثروتى که بدست آورده از جانب خداوند است و بر اوست که از خدایى که او را روزى داده است سپاسگزارى کند زیرا خداوند مى‏تواند روزیش را قطع کند.
الشکر زینة الغنى؛ سپاسگزارى زیور توانگرى است.
- کلمات قصار:333. ?
و شکر راه افزایش ثروت و به تبع آن راه افزایش بهره مندى است امام على علیه‏السلام مى‏فرماید:

ما أنعم الله على عبد نعمة فشکرها بقلبه الا استوجب المزید علیها قبل ظهورها على لسانه - شرح نهج البلاغه:20/261 ح 5. ?


خداوند نعمتى بر بنده‏اى روزى نکند که شکرش را با قلبش بجاى آورد مگر اینکه نعمتش را پیش از جارى شدن شکر بر زبانش چند برابر سازد.
6- سخاوت،آن است که به دیگران پیش از آنگه سوال کنند ببخشى امام امیرالمومنین على علیه‏السلام مى‏فرماید:

السخاء ما کان ابتداء فاما ما کان عن مسألة فحیاء و تذمم‏


سخاوت هنگامى است که بخشش بدون سوال بود و پس از سوال یا از شرم است و یا از بیم بدگویى مردم.- کلمات قصار:50. ?
آنان که دست به بخشش مى‏زنند همان سخاوتمندانند که اگر مالى در اختیار داشته باشند انفاق کنند و چون انفاق کنند خیر و برکت‏ها همه جا پراکنده شود و اموالشان چون سرزمین حاصلخیزیست که مى‏تواند موجب رشد پیشرفت و ترقى گردد امام على علیه‏السلام مى‏فرماید:
اجتماع المال عند الاسخیاء أحد الخصبین؛ تجمع ثروت نزد
- شرح نهج البلاغه 20/335 رقم 839 ?
سخاوتمندان یکى از دو عامل حصلخیزى است در اینجا امام دیدگاه خود را نسبت به تجمع مال تغییر مى‏دهد و برخورد ایشان با این مسأله برخوردى دور اندیشانه است لذا مى‏بینیم که نظرشان در مورد مال هنگامى که در اختیار سخاوتمند است تغییر مى‏کند چون مال بدون هیچ چشمداشت و بلاعوض انفاق مى‏کنند و این انفاق چرخ اقتصاد را به حرکت در مى‏آورد.
و طبیعى است که سخاوتمندان بزرگان و پیشوایان مردم باشند و مردم از همه جا گرداگرد آنان جمع گردند و امام در این باره مى‏فرماید:
سادة الناس فى الدنیا الاسخیاء؛ سخاتمندان در دنیا زعماى مردمند.
- تحف العقول ص 147. ?
7- مروت و جوانمردى،انگیزه درونى و وجدانى است که انسان را وامى دارد تا با دیگران به انصاف عمل کند و با آنان رفتارى انسانى و عادلانه داشته باشد و این صفت و ویژگى ضرورى است که نمى‏توان آن را به خصوص درباره توانگرانى که چرخ زندگى هزاران کارگر و خانواده اشان به آن بستگى دارد فراموش کرد.
امام على علیه‏السلام مى‏فرماید:

المروءة بلامال کالاسد الذى یهاب و لم یفترس و المال بلامروءة کالکلب العقور الذى یجتنب عقرا ولم یعقر


جوانمردى بدون ثروت همچون شیرى است که از او بترسند ولى ندرد و ثروت بدون جوانمردى مانند سگى گزنده است که از گزیدن دورى مى‏کند و نمى‏گزد.- شرح نهج البلاغه:20/304 ح 482. ?



*** مارابانظرات خوددرنشرمعارف اهلبیت(ع)یاری دهید***  

نوشته شده توسط شیعه مولا علی (ع)اگر خداتوفیق دهد در سه شنبه 91/10/5 ساعت 9:49 عصر موضوع | ***استفاده از مطالب باذکرمنبع وفرستادن صلوان باعجل فرجهم مانعی ندارد*** .التماس دعا***لینک ثابت